İstatistiksel Yöntemlere Giriş
- Yazarlar: Dr.Haydar DEMİRHAN/Dr.Canan HAMURKAROĞLU
- Fiyat: 11.00 TL Hacettepe Öğrencileri İçin Fiyat:9.00TL
- Yayın Yılı: 2016
Uzun yıllardan beri Hacettepe Üniversitesi’nde birlikte yürüttüğümüz istatistik ve olasılık derslerinde, istatistiğin temel konularını öğrencilerimizin rahatlıkla anlayabilmesi ve uygulayabilmesi için bu konulardaki anahtar noktaları açıklamaya özen gösterdik. Ders notlarımızı bu amaca yönelik olarak hazırladık. Öğrenilen bilgilerin pekiştirilmesi için çok sayıda örnek çözmeye, uygulama yapmaya gayret gösterdik. Sekiz yılı aşkın süredir yaptığımız bu çalışmaları, araştırmacı lann ve akademisyenlerin de yararlanabilmesi için daha kapsamlı ele alarak genişlettik, tamamen özgün alıştırmalar ve örnekler ile zenginleştirerek bir kitap haline getirdik.
İstatistik bilimi diğer bilim dalları tarafından sıklıkla kullanılmaktadır. Bu alanlardaki ilgili araştırmacıların da yaralanabilmesi için en temel konulan ele aldık ve olabildiğince yalın bir biçimde açıklamaya çalıştık. Örnek ve alıştırmaların konularını fen, mühendislik ve sosyal bilimler konularından bu alanlardaki araştırmacılara yanıt verecek şekilde belirledik.
Örneklerde, çözümlemelerin sadece ilgili yöntem ile sınırlı olmayıp, çözümlemenin öncesinde ve sonrasında yapılması gereken işlemleri de kapsamasına dikkat ettik. Böylece, problemlerin çözümlenmesinde bütünlük sağlamaya çalıştık.
Kitabın istatistik biliminden yaralanmak isteyen tüm araştırmacılara, istatistik dersi veren akademisyenlere ve dersi alan öğrencilere katkı sağlayacağını umuyoruz.
Kitabımızda, defalarca gözden geçirmemize rağmen bazı hataların kalmış olması olasıdır. Bu hatalarımızı ve eksikliklerimizi gidermek için siz okuyucularımızın önerileri ve geribildirimleri bizi mutlu edecektir.
Kitap giriş dahil toplam 10 bölümden oluşmaktadır. Kitabın içeriğinde veri, verinin toplanması ve betimsel çözümlemeler, olasılığın temel kavramları ve olasılık dağılımları, ömeklem dağılımları, istatistiksel tahmin, hipotez testleri, kategorik verilerin çözümlenmesi, basit ve çoklu doğrusal bağlanım çözümlemesi, tek ve iki yönlü varyans çözümlemesi ve son olarak korelasyon çözümlemesi konulan yer almaktadır.İkinci bölümde, veri kavramı tanıtılmış, verinin toplanmasına ilişkin örnekleme kuramına çok kısaca değinilmiştir. Verilerin görsel olarak betimlenmesine yönelik görsel betimleme araçları tanıtılmıştır. Daha sonra analitik betimleme için sıklık çizelgeleri ve konum ve değişim Ölçüleri verilmiştir.
Üçüncü bölümde, olasılığın temel kavramları verilmiştir. Daha sonra sürekli ve kesikli özel olasılık dağılımları tanıtılmıştır. Bu bölümde verilen bilgiler ilerleyen bölümlerde verilecek yöntemler için bir temel oluşturmaktadır.
Dördüncü bölümde, merkezi limit teoremi, çeşitli istatistiklerin alman bir ömeklemden bir diğerine gösterdiği değişim ve bu değişimden ortaya çıkan ömeklem dağılımları ele alınmıştır.
Beşinci bölümde, istatistiksel tahmine ilişkin özellikler, kitle ortalamasının, iki kitle ortalaması arasındaki farkın, kitle varyansmın, kitle oranının, iki kitle oranı arasındaki farkın nokta ve aralık tahminleri verilmiştir.
Altıncı bölümde, istatistiksel hipotez testlerine ilişkin temel kavramlar, kitle ortalaması, iki kitle ortalaması arasındaki fark, kitle varyansı, kitle oranı ve iki kitle oranı arasındaki farka ilişkin hipotez testleri verilmiştir. Daha sonra uyum İyiliği testleri verilmiştir. İstatistik kitaplarında genel olarak yer alan ki-kare ve Kolmogorov - Smimov testlerinin yanı sıra Anderson - Darling ve Jargue - Bera testlerine de yer verilmiştir.
Yedinci bölümde, R satır C sütundan oluşan çapraz çizelgelerde betimsel çözümleme ve hipotez testleri verilmiştir. Gruplar arası fark kontrolü ve bağımsızlık kontrolü ele alınmış ve bu çizelgeler için hesaplanan çeşitli ilişki katsayılarına yer verilmiştir.
Sekizinci bölümde, bağlanım çözümlemesinin mantığı tartışılmış, basit ve çoklu doğrusal bağlanımda katsayıların nokta ve aralık tahmini ve hipotez testleri verilmiştir. Artıkların incelenmesi konusuna kısaca değinilmiştir.
Dokuzuncu bölümde, varyans çözümlemesinin gerekliliği tartışılmış, varyansların homojenliğinin kontrolü için genel olarak kullanılan Bartlett ve Levene testleri verilmiş, Brown - Forsythe testine değinilmiştir. Tek yönlü varyans çözümlemesi açıklanmıştır. Literatürde tek yönlü varyans çözümlemesi sonrasında yapılabilecek çok sayıda test yer almaktadır. Bu testlerden İki tanesi, Holm ve Duncan testleri yapılan güncel çalışmalar dikkate alınarak seçilmiş ve çoklu karşılaştırma testleri olarak bu testlere yer verilmiştir. Daha sonra rasgele bloklar ve tam faktöriyel deney düzenleri ve bu düzenlerde yapılan çözümlemeler açıklanmıştır.
Onuncu bölümde, korelasyon kavramı, korelasyon katsayısının tahmini, korelasyon katsayısının önem kontrolü için hipotez testleri verilmiştir.
Ayrıca korelasyon katsayısına ilişkin güven aralığı bulunması açıklanmıştır.
Kitap kullanılarak verilebilecek bir betimsel istatistik dersinde bir dönem olasılık dersi almış öğrenciler için bölüm 3.12 ve 3.13 işlendikten sonra 2. bölüm işlenebilir. Eğer öğrenciler olasılık dersi almamış ise önce 3. bölüm daha sonra 2. bölüm işlenmelidir.
Bir dönemlik uygulamalı istatistik dersi için öğrenciler en az bir dönem olasılık dersi almış ise 2. bölüm, 4. ve 5. bölüm tamamen 6. bölüm, 6.8 hariç, 7. bölüm tamamen, 8. bölüm 8.3 hariç, 9. bölüm 9.4 ve 9.5 hariç ve 10. bölüm tamamen işlenebilir. Olasılık dersi almamış öğrenciler için ise 3. bölüm tamamen işlenmelidir.
Birbirinin devamı niteliğinde iki dönemlik bir uygulamalı istatistik dersi için ise birinci dönemde 2, 3,4, 5 ve 6. bölümler tamamen, ikinci dönemde ise 7, 8, 9 ve 10. bölümler tamamen işlenebilir ve bu bölümleri kapsayan bir dönem ödevi verilebilir.